Vloeken in de kerk

Nu paus Benedictus XVI eindelijk met pensioen gaat, komen er weer herinneringen boven aan het 'rijke roomse leven'. Zo rijk was - en is - dat overigens niet. Vooral als het om ethische kwesties gaat, is er sprake van grote geestelijke armoede en een halsstarrig vasthouden aan middeleeuwse dogma's. In ieder geval in het Vaticaan; in verschillende parochies waait een liberalere wind en trekken pastores zich niet veel aan van de mijters in Rome.

Rituelen
Rijk is de rooms-katholieke kerk wel aan rituelen, waarvan er verschillende langzamerhand ook door protestantse kerken en spirituele groeperingen zijn overgenomen. Zelf heb ik een haat-liefdeverhouding met de roomse kerk. Het contemplatieve leven in de kloosters spreekt mij als 'ietsist' aan (ik verblijf er ook zo nu en dan), maar de officiële leer van de kerk verafschuw ik in veel opzichten. Net als overigens de bekende rooms-katholieke theologen Hans Küng (een studiegenoot van de huidige paus), Huub Oosterhuis en anderen.

TV-opname van de huldiging van Reve 

in de Allerheiligste Hartkerk in Amsterdam (1969)

'Poppenkast'
Iemand die ook grote moeite met de roomse kerk had, was de schrijver Gerard Reve (aanvankelijk: Gerard Kornelis van 't Reve). Zijn middel om hier uiting aan te geven was de provocatie. In 1969 kreeg hij de P.C. Hooftprijs. Een huldiging vond later dat jaar plaats in de Allerheiligste Hartkerk in Amsterdam. Volgens Reve 'zowel theater, schouwburg als circus'. Het was - zeker in die tijd - natuurlijk vloeken in de kerk. Vooral toen hij met zijn toenmalige liefdespartner 'Teigetje' (Willem Albada) hand-in-hand (!) de kerk binnenschreed. "De roomse kerk is een poppenkast", zei Reve, "en de rol van Jan Klaassen wordt vervuld door de paus". 

DAGSLUITING

Eigenlijk geloof ik niets,
en twijfel ik aan alles, zelfs aan U.
Maar soms, wanneer ik denk dat Gij waarachtig leeft,
dan denk ik, dat Gij Liefde zijt, en eenzaam,
en dat, in dezelfde wanhoop, Gij mij zoekt
zoals ik U.

Gerard Reve

Uit: Verzamelde Gedichten, 1986

Zie ook:  'Over een kus en een kerk' in DBNL