zondag 23 februari 2014

'trachtende mij iets te zeggen'

Leo Vroman  1915 - 2014

Dichter Leo Vroman is gisteren in zijn woonplaats Fort Worth (VS) overleden, 98 jaar oud. Behalve poëet was hij ook (toneel)schrijver, tekenaar en een vermaard bioloog en hematoloog. Hij studeerde biologie in Utrecht, waar hij bij studentenvereniging Unitas ook Kees Stip en Anton Koolhaas leerde kennen. Sinds 1947 woonde hij met zijn vrouw Tineke in de Verenigde Staten.
 
Kees Stip (rechts) en Leo Vroman converseren met elkaar in de pauze van de Nacht van de Poëzie in Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht. Beide oud-studiegenoten traden daar in 1994 op. De foto was te zien tijdens de expositie 'Nu en later is er hoop' t.g.v. het 100e geboortejaar van Kees Stip - vorig jaar - in de Oude Stelmakerij in Sellingen.

Vrede
Het bekendst werd Leo Vroman in Nederland als dichter, onder meer van het gedicht 'Vrede', in 1954 voor het eerst gepubliceerd in De Gids. Wie kent niet deze beroemde regels:
Kom vanavond met verhalen
hoe de oorlog is verdwenen
en herhaal ze honderd malen:
alle malen zal ik wenen.

Leo Vroman

Tot het laatst toe bleef hij dichten. In elke aflevering van het literaire tijdschrift Hollands Maandblad stonden de laatste jaren wel enkele verzen van hem. Ik zocht ze altijd als eerste op. Uit het meest recente nummer (2014-1) hierbij de laatste twee strofen van een van zijn kort voor zijn dood geschreven gedichten:

WOENSDAG, 1 januari 2014
(.....)
en ik, mijn hart na zoveel jaren
trachtende mij iets te zeggen
komt ook vredig tot bedaren
en kan zich te slapen leggen.

Waar geen geruis meer wordt gehoord,
geen mensenstem en bovendien
geen gelaat meer is te zien 
groeit onze liefde voort.

Leo Vroman

Zie ook: De Volkskrant (met video), DBNL en De Groene