woensdag 19 juli 2017

Het luie end

Het was een zonnige middag, toen een wat oudere man van zijn fiets stapte en in het haltehokje waarin ik in m’n eentje op de bus stond te wachten, met veel gerochel op het eenpersoonsbankje ging zitten. Ik knikte even vaag naar hem en keek alweer de weg af in de richting waar mijn vervoermiddel vandaan moest komen. Geheel onverwacht zei de man tegen mij: “Het is wat u zegt meneer, je moet een doel in je leven hebben.” Ik had helemaal niets gezegd en mijn mond viel dan ook ver open van verbazing over de mij toegedichte filosofische woorden. “Een doel in je leven”, herhaalde hij. Ik knikte instemmend en voegde daar, om ook wat te zeggen aan toe: “Het is wat u zegt.”

Nog nooit had ik iemand die kennelijk om een praatje verlegen zat, op zo’n geraffineerde wijze een volstrekt onbekende tot gesprekspartner horen bombarderen. Want ik kon er niet meer omheen. Terwijl hij een shaggie draaide, vertelde hij mij het verhaal, waarvan de openingszin kennelijk de conclusie was.

De fabriek waar hij tientallen jaren had gewerkt, had hem in de herfst van zijn leven ontslagen: te jong nog voor pensioen, te oud voor ander werk. Het was een aardige man die mij zo onverhoeds tot praatpaal had gekozen. Mijn aandeel in het gesprek was, hoewel beperkt, voor hem kennelijk voldoende. En als ik in een korte pauze, waarin hij het hoofd met de grijze manen naar mij ophief, nu eens begrijpend, dan weer aanmoedigend ‘humde’, zei hij: “Het is wat u zegt, meneer.” Als hij weer naar de grond tuurde, alsof zijn levensverhaal daar in krijt op de stoep stond geschreven, en zijn relaas voortzette, keek ik steels even of mijn bus al naderde.

Juist was hij aan het vertellen dat hij die middag bij iemand de tuin zou opknappen, maar kennelijk het verkeerde adres had opgekregen - zodat hij onverrichterzake moest terugkeren - en moe geworden van het fietsen hier even bij mij op het bankje was komen zitten, toen lijn 41 aan kwam rijden.

Met gemengde gevoelens nam ik gehaast afscheid van de arbeider-filosoof. De bus zette zich in beweging en terwijl ik mijn hand opstak naar de man op het bankje, reed ik de Gansstraat uit die bij Utrechters bekend staat als het ‘Luie end’. Het ‘Luie end’, want aan de ene kant ‘zitten ze’ (in de gevangenis), aan de andere kant ‘liggen ze’ (op het kerkhof).

Op de achterbank in de bus denderde het nu door me heen: “Het is wat u zegt meneer, je moet een doel in je leven hebben.”
Hans ter Heijden
Hier 'zitten ze': Huis van Bewaring, Gansstraat Utrecht
Daar tegenover 'liggen ze': begraafplaats Soestbergen. (Foto's: Wikipedia)

maandag 17 juli 2017

Zomernummer Terra Westerwolda verschenen

Leden van de Historische Vereniging Westerwolde (HVW) ontvangen een dezer dagen het zomernummer van het tijdschrift ‘Terra Westerwolda’. Het blad is binnenkort ook verkrijgbaar bij verschillende (boek)winkels in de regio.
 
 
Plaggenhut op het Weenderveld
‘Weenderveld – Weenderwieke’ was de enige informatie bij een oude zwart-witfoto van een plaggenhut op de website van de HVW. Dankzij Gré Fennema en Berend Potse kwam ik op het spoor van Tetje (90) en Joke (88) Swarts uit Vlagtwedde. Met hen bezocht ik de plek waar de hut stond. Hun grootouders woonden hier, maar zelf brachten zij hun kinderjaren ook in zo’n hut door. Kunstschilder Geert Schreuder verbeeldde hun herinneringen in een prachtig acrylschilderij.

Willem Heero Dinkla
De plaggenhut droeg de naam ‘Arbeid adelt’. Het had ook de naam kunnen zijn van de statige boerderij van het geslacht Dinkla in Bellingwolde. Tjarko van Dijk interviewde Willem Heero Dinkla over het ‘werken met de krachten van de natuur’. Over arbeiderswoningen in de gemeente Vlagtwedde schreef Joop Tilbusscher en Jakob Been dook in de geschiedenis van Hotel de Poort in Ter Apel.

Roege Wilt
Naast de vaste rubrieken is er aandacht voor een bijzondere oorlogsfoto en de in Onstwedde geboren A.H. Smith (1860 - 1944), schrijver van ‘Roege Wilt’, staat centraal in mijn serie over de literatuurgeschiedenis van de Kanaalstreek en Westerwolde. Bij de lezenswaardige column 'Sanne Meijer Onderweg' valt een bijzonder fraaie foto van Herman Janssen op: het klooster gefotografeerd vanuit een luchtballon.

Nadere informatie over Terra Westerwolda en HVW: www.verenigingwesterwolde.nl.