dinsdag 31 januari 2012

Zachtaardig vergooid

Afgelopen zondagmiddag was ik alweer in Theater Geert Teis in Stadskanaal. Met dit dorp (want dat is en blijft het, al doet de naam anders vermoeden en is het foeilelijk uit z'n krachten gegroeid) heb ik niks, maar dan ook helemáál niks. Maar deze wanstaltige would-be metropool, waar wolkenkrabbers als vloeken in een stenen taal de prachtige Groninger horizon verkrachten, herbergt drie diamanten: Theater Geert Teis, de Openbare Bibliotheek en de Muziekschool. Niet omdat het zulke prachtige gebouwen zijn, want dat zijn het niet, maar om wat er gebeurt, wat er te doen is, wat ze uitstralen: kunst, cultuur.


Alex Roeka
In Geert Teis zwaaide jarenlang Bé Lamberts de scepter. Hij dorst het aan niet alleen kaskrakers, maar ook onbekend talent naar deze uithoek te halen. Dankzij hem ontdekte ik enkele jaren geleden Alex Roeka, die toen voor een handjevol mensen optrad. Hij maakte diepe indruk op me vanwege zijn prachtige, ingetogen en poëtische teksten en zijn subtiele vertolking, begeleid door begenadigde musici. Hopelijk zet Lamberts' opvolger - die flink moet gaan bezuinigen - zijn beleid voort.
Ook zondag was de zaal weer bij lange na niet vol. Onbegrijpelijk! Maar ook nu weer maakte Roeka een verpletterende indruk, met het programma
'Zachtaardig vergooid'. Onder andere met het nummer 'Gestreeld en gekrast'.


Op de webiste van Alex Roeka zijn ook zijn liedteksten te vinden.

vrijdag 27 januari 2012

Applaus

Applaus voor Eline en Rowdy bij finale Sonnettenwedstrijd

Gisterenavond werd - in het kader van Gedichtendag - in een vrijwel uitverkocht Theater Geert Teis in Stadskanaal de Muzikale Avond van het Gedicht gehouden. Onderdeel van deze avond (met onder meer optredens van Dana Winner en Erwin de Vries) was een sonnettenwedstrijd voor middelbare scholieren. Er waren drie genomineerden: Eline Jansen (vwo-4) en Rowdy Prins (havo-4) van RSG Ter Apel en Anouk Baumgart van Ubbo Emmius College Stadskanaal. 
De opbrengst van dit benefietconcert gaat naar Boko Africa.


Baukje Galama opent de Muzikale Avond van het Gedicht.
Onder begeleiding van de beroemde Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’ (met door Jacob de Haan gecomponeerde muziek) lazen de drie dichters hun sonnetten voor. Ze kregen alle drie een ovationeel applaus. In de pauze stemde het publiek. Anouk Baumgart won, maar presentatrice Baukje Galama, burgemeester van Stadskanaal, prees ook de geweldige prestaties van de twee RSG’ers. Ondanks het feit dat de toneelknecht vergat hun microfoons goed te richten (en er nauwelijks met de kapel gerepeteerd kon worden), droegen ‘onze’ Eline en Rowdy hun prachtige zelfgeschreven gedichten met verve voor. Chapeau!

De genomineerde sonnetten (thema 'stroom') van de RSG-leerlingen:

Meegesleurd

Aan deze kant van de rivier
Spring ik met veel plezier
In het water
De rest komt later.

Zorgeloos word ik meegevoerd
En maak me nergens meer zorgen over,
Als ik de hele rivier verover,
Terwijl ik nog geen vin heb verroerd.

Maar ineens gebeurt het onverwachte:
Hoe wild ik ook zwem,
Het water wordt mij de baas.

Het is afgelopen met die mooie gedachte:
Op dit water zit geen rem,
Alles wordt een waas..

Eline Jansen, V4a, RSG Ter Apel

Eline Jansen draagt 'Meegesleurd' voor.

Mijn gitaar

Met mijn gitaar op mijn rug
loop ik door de straten.
Er is geen weg terug;
ik moet alles hier achterlaten.

Met mijn gitaar in de hand
loop ik over het strand.
Zie hoe het water stroomt,
net zoals ik het heb gedroomd.

Over het water, met mijn gitaar op schoot.
In een mooie houten boot
dobber ik over zee.

Met mijn gitaar in de hand
brengt de zee me naar land.
Ga je met me mee?

Rowdy Prins, H4a, RSG Ter Apel

Rowdy Prins tijdens de voordracht van
'Mijn gitaar'.
Baukje Galama zet de drie jonge dichters in het zonnetje.
Van rechts naar links: Anouk Baumgart (Ubbo Emmius),
Eline Jansen en Rowdy Prins (beiden RSG Ter Apel).

Dana Winner en Erwin de Vries zingen als toegift een duet.

De Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso'.



Foto's: Hans Banus

 
Een compilatie van de MAvhG (met muziek!) op YouTube

Nu je het ziet, zie je het niet

De VSB Poëzieprijs werd in het kader van de Gedichtendag toegekend aan Jan Lauwereyns, ook al een Vlaming. Onder de vijf genomineerden waren twee Nederlanders (Willem Jan Otten en Anne Vegter).

Lauwereyns won de prijs met de dichtbundel 'Hemelsblauw'.
De jury: "Een bundel waarmee de poëzie een nieuwe weg inslaat, een bundel die ons uitnodigt misschien wel geheel nieuwe horizonten te verkennen'. Lauwereyns is behalve dichter neurowetenschapper. Hieronder een titelloos gedicht over een merel.


Zie je het, vind je het mooi
Blijf je kijken, zul je ervan houden
Rustig nou
Zie je het al scherper worden?
Blijf maar kijken, Merel
Kiezen met je blik, wee je 
Wilde grassen, ontbonden zwerm
Ongehaast vastgezet, het zal voor jou zijn
Een groepje gedachten
Een dikke vette sappige worm

Nu je het ziet, zie je het niet
Nu dat, echt niet
Zie je?
Zijn gekromde vlucht
Die hoog vloog, was Kraai
De dissonante verlosser
Je zachtmoedige Karel, ik wed dat hij het wist
De dingen moet je niet aanbidden
Pupillen verwijderen in de duisternis
De harteloze hemel ademt niets dan koude uit
(.....)

Jan Lauwereyns

Uit: Hemelsblauw, De Bezige Bij, 2011

VSB Poëzieprijs

donderdag 26 januari 2012

Wij waren geen jongens


Rond Gedichtendag zijn er altijd poëziewedstrijden en worden er prijzen uitgereikt.
De Turing Nationale Gedichtenwedstrijd is de wedstrijd met de grootste geldprijs ter wereld (€ 10.000)  voor één gedicht en de enige wedstrijd waar alle gedichten anoniem worden beoordeeld. Voor de derde editie werden ruim 10.000 gedichten van 2200 dichters ingezonden. Dit jaar mochten voor het eerst Vlamingen meedoen. En met succes. Twee van hen eindigden in de top-drie.

De eerste prijs ging naar David Troch uit Sint-Denijs-Westrem (B).

De prijsuitreiking. Tweede van rechts is David Troch.

"Het winnende gedicht van de Turing Nationale Gedichtenwedstrijd trekt de lezer in al zijn beelden, zijn taal en de opgeroepen sfeer diep de zompige Hollandse klei in. Het lijkt doordesemd van een streng-calvinistisch determinisme en van boerse aardsheid. Knielen op een bed violen. Des te verrassender is het voor de jury, nu blijkt dat met dit gedicht een Vlaming wordt bekroond: ‘wij waren geen jongens'.", aldus juryvoorzitter Ramsey Nasr. 

wij waren geen jongens

wij hadden vaders, wij waren zonen. het volstond niet
dat wij driemaal daags spek en spinazie vraten.
de hemdsmouwen moesten omhoog,

wij moesten tonen hoe hard wij de spieren in onze bovenarmen
op konden spannen. wij zweetten als zwijnen, groeven bloederige kloven
in onze handen, wroetten in het stof waarin onze voorvaderen
al jaren liggen te liggen

en kregen het vuil amper onder onze vingernagels vandaan.
wij moesten voelen met wat wij tussen de benen geboren waren, jongens,

maar hadden niet eens een eigen kamer
waar wij voorovergebogen, met opgetrokken knieën
en met de neus in andere werelden zaten.

wij ondervonden aan den lijve dat doordringende boerenstank
je harder in het gezicht kan slaan dan wat vuistdikke boeken.  

David Troch


- Kijk hier naar de prijsuitreiking en luister naar de prachtige voordracht.
- Luister hier naar het radioprogramma 'Met het oog op morgen' van 24 januari jl. dat geheel in het teken stond van deze gedichtenwedstrijd. 

Tegen de stroom


Vandaag is het Gedichtendag. Het thema is dit jaar 'stroom'. Een gedicht (zonder titel) van M. Vasalis:

De tijd, het stromende getij
gaat nu zo snel en het verval
zo steil, alles werd weggespoeld.
Kom nu forellen, mijn herinneringen
spring met de verse krachten
en met de eerste wilde geuren
tegen de stroom.

M. Vasalis
Uit: De oude kustlijn.  
Uitgeverij G.A. van Oorschot, Amsterdam, 2002
 Een korte biografie van Vasalis

dinsdag 24 januari 2012

hard//hoofd


Omdat ik op zijn graslijst sta, ontvang ik met enige regelmaat per e-mail een zkv (zeer kort verhaal) van A.L. Snijders. Vandaag ging dit over hard//hoofd, dagelijks online tijdschrift voor journalistiek en kunst. Het bestaat al enige tijd, maar ik had er eerlijk gezegd nog nooit van gehoord. En hoewel ik - net als Snijders trouwens - papieren kranten, tijdschriften en boeken prefereer (doodzonde dat het literaire tijdschrift Tzum alleen nog maar digitaal bestaat!), zal ik het vermoedelijk toch zo nu en dan eens doorscrollen. Al was het alleen maar voor de zkv's van Snijders...

A.L. Snijders

Proclamatie
In Proclamatie, het zkv dat ik vanmorgen ontving, reageert A.L. Snijders per brief op de proclamatie uit 2009 in hard//hoofd. In dit online tijdschrift verschijnt - volgens afspraak - iedere maand een zkv van hem.
Hij schrijft de redactie dat hij een oude man is ('veel ouder dan Matthijs van Nieuwkerk en Jeroen Pauw'), die nooit websites bezoekt en onbekende woorden altijd opzoekt in papieren boeken. Nu heeft hij echter, nadat 'een meisje van een glimmend blad' hem vroeg of ze een zkv uit hard//hoofd aan haar interview met hem mocht toevoegen ('Ik zei ja'), de website eens bezocht. Snijders eindigt als volgt:


Het lijkt me een goed blad, ik ga het voortaan (en met terugwerkende kracht) lezen. Wat me vooral prikkelde was de proclamatie uit 2009. Als de leeftijd van Matthijs v.N. en Jeroen P. al problematisch is, hoe zit het dan met jullie medewerker die de zkv's schrijft?
Ik suggereer een antwoord: schrijven is geen krachtsport, de spieren spelen geen rol, woorden zijn leeftijdloos. Nescio schreef aan het eind van zijn leven over de dingen die hem als 18-jarige ook al bezighielden. En op dezelfde toon. Schrijvers zijn geen sporters, ze hoeven geen progressie te tonen. Ze hoeven geen emoties los te maken bij Mart Smeets. Liever niet.

Vriendelijke Groeten,

A.L. Snijders


gras     © A.L. Snijders / AFDH uitgevers

Houthakken en zkv's schrijven
Kijk hier naar een filmpje van Klaas en Iris Koppe over A.L. Snijders waarin hij op zijn erf in Klein Dochteren vertelt over de overeenkomst tussen houthakken en het schrijven van zkv's.

zaterdag 21 januari 2012

Pakistaanse 'Take Five'

  
In 1959 zette het Dave Brubeck Quartet het jazznummer 'Take Five' op de lp 'Time Out'. Het werd een hit. Hier een tv-opname uit 1961, met saxofonist Paul Desmond (die het nummer schreef), pianist Dave Brubeck, bassist Eugene Wright en drummer Joe Morello.

In Trouw lees ik vandaag dat het Pakistaanse Sachal Studio Orkest met de cd 'Sachal jazz' de afgelopen jaren hoog scoorde op jazz-hitlijsten in de VS, Groot-Brittannië en Canada. Trouw: "Het meest tot de verbeelding sprekende muziekstuk op de cd is een interpretatie van 'Take Five'. De spannende combinatie van cello en violen met Zuid-Aziatische instrumenten zoals de veelsnarige sitar en tabla-trommels kreeg grote waardering, niet in de laatste plaats van Brubeck zelf. Hij noemde het 'de meest interessante en andersklinkende opname van Take Five' die hij ooit beluisterde."

Luister, kijk en oordeel zelf!

zondag 15 januari 2012

Theater van de Natuur (4)



De Westerwoldse zanger Alex Vissering besluit
dagelijk de programma's van RTV Noord met
een Pronkjewailtje.
Deze gaat over het Theater van de Natuur.

Dubbelklik eventueel op het beeld om dit te vergroten.
Bovendien kun je dan nog veel meer 
Pronkjewailtjes bekijken.

Nominaties Sonnettenwedstrijd bekend


Eline Jansen en
Rowdy Prins
genomineerd voor prijs
Sonnettenwedstrijd


Slechts drie leerlingen konden door de jury worden genomineerd voor de hoofdprijs van de Sonnettenwedstrijd in het kader van Gedichtendag 2012: het winnende sonnet wordt door componist Jacob de Haan op muziek gezet en volgend jaar door een professionele zanger(es) gezongen. Met twee genomineerden - Eline Jansen (V4a) en Rowdy Prins (H4a) - maakt de RSG Ter Apel dus een goede beurt! De derde genomineerde komt van een andere school.
Tijdens de Muzikale Avond van het Gedicht op donderdagavond 26 januari in Theater Geert Teis in Stadskanaal dragen de drie genomineerde dichters hun zelfgeschreven gedicht voor, hierbij begeleid door de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’. Het publiek bepaalt door stemming wie de winnaar is (en wiens sonnet wellicht in de top-tien terechtkomt!). De avond wordt gepresenteerd door burgemeester Baukje Galama van Stadskanaal. Samen met de beroemde kapel treden ook de Vlaamse zangeres Dana Winner en de Groninger troubadour Erwin de Vries op. Zie ook: www.avondvanhetgedicht.nl).
Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso'
Voorselectie
Rotary Stadskanaal en de Soroptimistclub organiseren op Gedichtendag jaarlijks de Muzikale Avond van het Gedicht, waarbij de opbrengsten voor een goed doel zijn. Dit jaar is er voor het eerst een sonnettenwedstrijd (thema: ‘stroom’) voor leerlingen van middelbare scholen in de regio aan gekoppeld. Ook de RSG deed mee. Er waren 25 inzendingen (voornamelijk van leerlingen die bij mij de keuzemodule Creatief Schrijven volgen). Als school moesten wij vijf gedichten selecteren en inzenden. Dat werden de sonnetten van Eline Jansen (V4a), Rowdy Prins (H4a), Emiel Mensen (H4b), Pauline Schomaker (V4a) en Janneke Ottens (H4b).
  
Dana Winner
Kom ook en moedig onze dichters aan!
Uiteraard verdienen onze dichters het aangemoedigd te worden. RSG-supporters onder de 18 jaar betalen het gereduceerde tarief van 10 euro. Volwassenen krijgen ook reductie. Zij betalen 19,50 euro (i.p.v. 22,00 euro). Wil je mee tegen een gereduceerd tarief? Stuur mij dan uiterlijk woensdag 18 januari een mailtje (terheijden@rsgterapel.nl). Van harte aanbevolen, ook namens Eline en Rowdy!
   
Erwin de Vries