woensdag 22 november 2017

Winternummer Terra Westerwolda verschenen

Het winternummer van Terra Westerwolda is verschenen. Het is een uitgave van de Historische Vereniging Westerwolde (HVW). De leden kregen het thuisgestuurd, maar het blad is ook weer verkrijgbaar bij verschillende winkels in de regio en bij boekhandel Godert Walter in Groningen. De HVW groeit; onlangs kon het 500e lid verwelkomd worden. Ook de losse verkoop loopt als een trein! De oplage van 1000 exemplaren was bij het zomernummer maar net toereikend.
 

Plattelandsdokter Bert Veeman
In dit nummer een interview dat ik had met Bert Veeman, oud-huisarts in Bellingwolde, die ook als natuurbeschermer bekend is geworden. Samen met Guus Sterenborg richtte hij de eerste IVN-afdeling in Oost-Groningen op. Als iemand het Cittaslowkeurmerk van Westerwolde met trots mag dragen is Bert Veeman het wel! Maar ook als fotograaf heeft hij zijn sporen verdiend. Geert Schreuder maakte bij dit interview een fraaie illustratie, waarop we plattelandsdokter Bert Veeman vanuit zijn lelijke eend foto’s van het landschap zien maken.

Westerwolde terug van weggeweest
Op 1 januari 2018 ontstaat de nieuwe gemeente Westerwolde. Geert Volders blikt terug op de opmerkelijke ontwikkeling van de naam Westerwolde en de relatie met de bestuurlijke gemeenten in het territorium. Jochem Abbes schrijft in het kader van het Lutherjaar over de Reformatie in Westerwolde en Jan Huizing onderzocht 300 jaar na dato de gevolgen van de Stormvloed voor onze contreien en geeft een toelichting op de bouw van de kerk in Vriescheloo, eveneens in 1717.


Klaas Koers met zijn buurjongen Albert Engelkes in een
boerderijtje in Wessingtange (ca. 1915). Foto: Tonnis Post
Tonnis Post
In het Fotomuseum in Den Haag en Museum de Oude Wolden in Bellingwolde zijn in 2018 exposities over de fotograaf Tonnis Post. Dirk Kome besteedt aandacht aan deze ‘fotograaf van de vooruitgang’, die veel foto’s maakte van de woonomstandigheden van Westerwolders in het begin van de 20e eeuw.


Kees Stip
In de serie over de literatuurgeschiedenis van Westerwolde schrijf ik over dichter Kees Stip, die van 1978 tot zijn dood in 2001 in Laudermarke woonde en werkte. Zijn gedicht ‘Waterlandschap’ siert de eerste trede van de ‘dichterstrap’ in het Theater van de Natuur in Sellingen.

Sanne Meijer Onderweg
Verder is Sanne Meijer in deze editie weer onderweg. Deze keer fietst ze van Ter Apel naar Smeerling en weer terug. Uiteraard ontbreken ook de andere vaste rubrieken niet.

Informatie
Voor nadere informatie (o.a. verkooppunten) klik hier. 

zondag 19 november 2017

Wordt Westerwolde wel echt Cittaslow?

Enkele dagen voor de vervroegde (herindelings)verkiezingen - op 22 november - in de gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde plaatste het Dagblad van het Noorden op 17 november een opinieartikel, waarin ik duidelijk maak dat het roer bestuurlijk gezien om moet om van de nieuwe gemeente Westerwolde een echte Cittaslow te maken. Vooral Vlagtwedde is nu nog - zeker als het om grote projecten gaat - een ordinaire technocratie. 
 
Lees het artikel in het DvhN van 17 november jl. hier.
 

Pleidooi voor kleinschalig Westerwolde
Kort voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 voerde ik in de Volkskrant nog een vurig pleidooi voor de fusie van Bellingwedde en Vlagtwedde tot de kleinschalige gemeente Westerwolde. Nu het bijna zover is, wordt het de hoogste tijd de Cittaslowidealen waar te maken! Het artikel in de VK kun je nog hier lezen.

Update 24 november 2017
De stemmen zijn geteld en het roer gaat langzaam wat om. Gemeentebelangen wordt de grootste partij met 6 zetels, gevolgd door grote winnaar PvdA met 5 zetels. Het CDA verliest en krijgt er 3, VVD en GroenLinks krijgen beide 2 zetels; de Partij van de Dieren wint, maar houdt 1 zetel. ChristenUnie en D66 hadden beide 1 zetel in de raad van Vlagtwedde, maar komen niet in die van Westerwolde. Gemeentebelangen en Partij voor de Dieren waren niet vertegenwoordigd in de raad van Bellingwedde.

Update 8 december 2017
Er is een nieuw college gevormd door Gemeentebelangen en de PvdA. Beide partijen leveren elk twee wethouders. Het CDA valt na zowel in Vlagtwedde als Bellingwedde jarenlang in colleges te hebben gezeten, nu definitief uit de boot.
Zie ook: Westerwolde Actueel

Tussen de rails (4)

KAK

Gisteren ben ik met mijn ‘valies met dromen’ per trein naar Utrecht gereisd. Dit keer droomde ik vooral over de tijd dat ik daar op Kanaleneiland werkte. Vanaf 1983 was ik er 25 jaar werkzaam. Ik begon er als leraar Nederlands en maatschappijleer op de Chr. Meao, een schooltje van zo’n 300 leerlingen aan de Vliegend Hertlaan. Daarvoor werkte ik op het Christelijk Lyceum Veenendaal, dat bruiste van de culturele activiteiten. Hier voerde ik met leerlingen toneelstukken van Molière op, met collega’s van Herman Heijermans. Het was dus een hele overgang naar het zakelijke beroepsonderwijs. Op de meao werd je immers opgeleid tot boekhouder, commercieel medewerker, secretaresse of ambtenaar. Het was echter een degelijk schooltje met alleraardigste leerlingen en collega’s. Maar wel saai.

De directeur was - naar ik heb begrepen - na een ‘machtsgreep’ net in functie. Hij leidde de school met strakke hand en wilde deze opstoten in de vaart der volkeren. Dat is aardig gelukt (al eindigde het dramatisch). Al snel werd het meao’tje uitgebreid met een middelbare middenstandsopleiding en het zogenaamde havo/mbo. Het kreeg de naam ‘Abstede’, christelijke scholengemeenschap voor meao, mmo en havo/mbo. Om wat meer leven in de schoolse brouwerij te brengen, richtten we als jonge honden het KAK op: ‘Kommissie Abstede Kultureel’.

Inmiddels groeide de school en werd er in meerdere noodgebouwen en afgedankte lagere schooltjes op Kanaleneiland les gegeven. Als docent pendelde je tussen de gebouwen. Om het KAK bij de leerlingen te introduceren, maakten leerlingen affiches, waarop KAK plastisch werd uitgebeeld en trokken we op een goede dag van locatie naar locatie om van onze activiteiten kond te doen. Met een trompet spelende leerling voorop scandeerden we KAK-KAK-KAK! KAKKERDE-KAKKERDE-KAK!!! In de klassen boden we de leerlingen een gevarieerd programma met activiteiten aan: filmavonden, een toneelgroep, cabaret. Op de filmavond kwamen wel drie leerlingen af en een miniscuul klein toneelgroepje was ook al snel ter ziele. KAK! Het cabaret dat we als docenten samen opvoerden op een personeelsavond was echter een groot succes. Er liep zelfs een bestuurslid met een rood hoofd van opgekropte woede weg, toen we de christelijke identiteit van de school - overigens op een ludieke manier - aan de kaak stelden. Tjakka!

Gisteren hadden we in het Utrechtse Springhaver, onze stamkroeg van weleer, een mini-reünie van de KAK- en cabaretgroep. Het was een hartverwarmend weerzien met geestverwanten. Want dat waren ze en dat zijn ze nog steeds, zo bleek maar weer. De vonk sprong weer over en we hebben weer onbedaarlijk gelachen om onze acties van toen. Zo trokken we eens als Sinterklaas en zwarte Pieten langs de locaties (want als KAK bleven we actief!). Toen ik in de aula van een van de dependances als Sinterklaas de directeur bij mij ontbood, is hij volgens de overlevering via het raam van zijn kamer naar buiten gevlucht. Of het hiermee te maken had, weet ik niet, maar niet lang daarna werd de door ons opgezette schoolkrant ‘Marktberichten’ door hem gecensureerd. Tja.

Enkele KAK-reünisten voor café Springhaver in Utrecht
Intussen groeide de school uit tot een moloch, een regionaal opleidingencentum van 30.000 leerlingen, die opeens ‘deelnemers’ gingen heten (inmiddels zijn het ‘studenten’…). Abstede ging Abstede Scutos Groep en daarna ASA Onderwijsgroep heten en uiteindelijk werd het de Amarantis Onderwijsgroep. Met vestigingen in Amsterdam, Utrecht, Amersfoort, ja waar niet? De directeur heette inmiddels Voorzitter van het College van Bestuur en liet zich in een auto met chauffeur van de ene naar de andere locatie rijden. Het hoofdkantoor was op de Zuidas in Amsterdam, de duurste locatie van de zakenwereld. Voor het primaire proces was steeds minder geld, lesprogramma’s werden uitgekleed en net als veel banken in die tijd, viel Amarantis om. De mammoetorganisatie werd uiteindelijk gedefuseerd. Inmiddels was ik al gevlucht. Naar Ter Apel, waar ik op de kleinschalige RSG nog gewoon les kon geven.

In de trein terug naar Groningen, denk ik weer aan de tijd op Kanaleneiland, nu een problematische wijk, een smeltkroes van culturen, de schotels aan de grauwe flats gericht op Marokko, Turkije en verder. Denk ik terug aan het zoveelste voorbeeld van schaalvergroting dat gedoemd was te mislukken. Denk ik aan Westerwolde, waar ik nu naar terugkeer. Het land van mijn dromen, dat tegen de stroom in moedig kiest voor Cittaslow: kleinschalig, duurzaam, in dialoog met de bevolking. En hoop ik van harte dat we met z’n allen 22 november een gemeenteraad kiezen die dat ook echt waar gaat maken.

Hans ter Heijden
 
Tijdens de reünie werd besloten om jaarlijks een bijeenkomst van het 'Springhaver Collectief' (KAK 2.0) te houden. Uiteraard in het onvolprezen café Springhaver in Utrecht.