zondag 23 februari 2014

'trachtende mij iets te zeggen'

Leo Vroman  1915 - 2014

Dichter Leo Vroman is gisteren in zijn woonplaats Fort Worth (VS) overleden, 98 jaar oud. Behalve poëet was hij ook (toneel)schrijver, tekenaar en een vermaard bioloog en hematoloog. Hij studeerde biologie in Utrecht, waar hij bij studentenvereniging Unitas ook Kees Stip en Anton Koolhaas leerde kennen. Sinds 1947 woonde hij met zijn vrouw Tineke in de Verenigde Staten.
 
Kees Stip (rechts) en Leo Vroman converseren met elkaar in de pauze van de Nacht van de Poëzie in Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht. Beide oud-studiegenoten traden daar in 1994 op. De foto was te zien tijdens de expositie 'Nu en later is er hoop' t.g.v. het 100e geboortejaar van Kees Stip - vorig jaar - in de Oude Stelmakerij in Sellingen.

Vrede
Het bekendst werd Leo Vroman in Nederland als dichter, onder meer van het gedicht 'Vrede', in 1954 voor het eerst gepubliceerd in De Gids. Wie kent niet deze beroemde regels:
Kom vanavond met verhalen
hoe de oorlog is verdwenen
en herhaal ze honderd malen:
alle malen zal ik wenen.

Leo Vroman

Tot het laatst toe bleef hij dichten. In elke aflevering van het literaire tijdschrift Hollands Maandblad stonden de laatste jaren wel enkele verzen van hem. Ik zocht ze altijd als eerste op. Uit het meest recente nummer (2014-1) hierbij de laatste twee strofen van een van zijn kort voor zijn dood geschreven gedichten:

WOENSDAG, 1 januari 2014
(.....)
en ik, mijn hart na zoveel jaren
trachtende mij iets te zeggen
komt ook vredig tot bedaren
en kan zich te slapen leggen.

Waar geen geruis meer wordt gehoord,
geen mensenstem en bovendien
geen gelaat meer is te zien 
groeit onze liefde voort.

Leo Vroman

Zie ook: De Volkskrant (met video), DBNL en De Groene

vrijdag 21 februari 2014

Onstwedde hoort ook bij Westerwolde

Dagblad van het Noorden, 21 februari 2014

Vlakbij mij in de buurt - in de gemeente Vlagtwedde - vinden vader en zoon Hesse dat als Bellingwedde en Vlagtwedde fuseren tot één gemeente Westerwolde (zij zijn ook voorstander van deze kleinschalige variant), Onstwedde er ook bij hoort. Zij plaatsten een bord in de tuin van Hesse sr., op de hoek van de Harpelerweg en de Weenderstraat bij de gehuchten Weende en Ellersinghuizen.

Onstwedde is nu nog een kern van de gemeente Stadskanaal, maar ligt inderdaad ook in de streek Westerwolde. Gehuchten als Höfte, Wessinghuizen, Smeerling en het adembenemend mooie Ter Wupping horen er dan vanzelfsprekend ook bij. We gaan ervoor!

maandag 17 februari 2014

Vindt Plasterk zijn Waterloo in Westerwolde?

Als burger wilde ik graag mijn bijdrage leveren in de strijd tegen de miserabele gemeentelijke herindelingsplannen in de provincie Groningen. Vandaag publiceerde de Volkskrant mijn artikel hierover.


de Volkskrant, 17 februari 2014

Zie ook de website van de Volkskrant

Eigenlijk louter (zeer) positieve reacties op dit artikel, uiteraard uit Westerwolde, maar ook elders blijk ik veel medestanders te hebben.
Een zure tweet van PvdA-wethouder Jan-Willem van de Kolk uit Stadskanaal had ik natuurlijk kunnen verwachten:
"Curieus is het zeker, dat opinieartikel van Hans ter Heijden in de Volkskrant... en bovendien gelardeerd met onzin en ver van wat nodig is". 
Tja... Gezien de enorme hoeveelheid kattebelletjes en kiekjes die hij rondtwittert, vraag ik me af of hij nog wel aan besturen toekomt. Het aardige is dat zijn SP-collega Hennie Hemmes uit Pekela (dat volgens de plannen ook samen moet met o.a. Stadskanaal en Veendam) een heel ander geluid laat horen: "Lezenswaardig!!"
Martijn Heeroma twittert:
"Als de eurofielen hun plannen doorzetten, is Nederland zometeen het Westerwolde van Europa." 
Zie onder meer ook: Westerwoldeblog, FacebookTwitter en Topsy.

zaterdag 1 februari 2014

Gedichtendag 2014 in Stadskanaal

Donderdag 30 januari was het Gedichtendag. In Nederland en Vlaanderen altijd de start van de Poëzieweek. Dit jaar is het thema 'verwondering'.

Poëzieavond
Deze keer was er helaas geen Poetry in Concert in Theater Geert Teis in Stadskanaal. Leerlingen van mij deden de afgelopen jaren altijd mee aan de sonnettenwedstrijd en de genomineerden droegen hun winnende verzen - begeleid door een orkest - voor in een afgeladen theater, waarna het publiek de winnaar koos. Harm Gelling vond - terecht - dat er toch iets moest gebeuren en organiseerde samen met de bibliotheek van Stadskanaal een Poëzieavond, waar dichters van diverse pluimage en uit verschillende windstreken - oud en jong - aan konden meedoen.
Freija Kruit draagt haar in het Engels en Nederlands geschreven gedichten voor.




'De grijsaard en de jongeling'
Inderdaad was het een zeer gemêleerd gezelschap dat zich in de hal van de bibliotheek verzamelde. Jammer dat er weinig jongeren waren. Van de scholen uit Stadskanaal deed geen enkele leerling mee, maar gelukkig had Freija Kruit, een van mijn leerlingen uit vwo-5 van de RSG Ter Apel, zich spontaan aangemeld. Samen met haar vertegenwoordigde ik onze school (de 'grijsaard en de jongeling' om met dichter Hendrik Marsman te spreken) en droegen wij allebei voor uit eigen werk.


Een dwarsfluitensemble van de Muziekschool Zuid-Groningen verzorgde de muzikale entr'actes.
Kronkels
Het was een avond met veel afwisseling, waarop zowel Nederlandstalige, Groningse als Engelse (Freija!) gedichten werden voorgelezen en zelfs gezongen. Manuel Claasen, die vorig jaar het Kees Stipdictee schreef en voordroeg, belichtte een kant van Simon Carmiggelt die velen niet kennen: hij declameerde - uit zijn hoofd - enkele prachtige gedichten van de schrijver, die vooral bekend werd door zijn 'Kronkels'. Kijk hier naar een opname van het optreden van Freija Kruit.
 
Freija krijgt - als jongste dichter - van organisator Harm Gelling een dichtbundel van Mirjam Van hee.

Goed nieuws: kleine school kan blijven bestaan

Gisterenmorgen was ik - samen met enkele collega's van de RSG Ter Apel - in het kader van de Nationale Voorleesdagen te gast op de St. Josephschool in Zandberg. Samen met de ruim 80 leerlingen ontbeten we in de gemeenschappelijke ruimte van de school, die tegenover de r.k. kerk van het deels Groningse, deels Drentse dorpje ligt. Het was een prachtige belevenis en voor mij alweer een bewijs dat ook basisscholen met minder dan 100 leerlingen bestaansrecht hebben. Van kleuter tot achtstegroeper zaten de leerlingen bij elkaar in één ruimte, waarin gebeden, gezongen, gebabbeld én natuurlijk gegeten werd!

Leerlingen en leraren van de St. Josephschool in Zandberg

Spinoza
Als voorlezers stelden wij ons voor. Toen een collega vertelde dat hij filosofie gaf en vroeg of iemand wist wat dit was, stak een leerling z'n vinger op en riep: "Spinoza!". Geweldig. Daarna las ik - als 'meester Hans' voor aan groep 5/6 van juf Tecla. Over nachtmerries, Griezelbussen én Vincent van Gogh. Applaus was mijn deel. Het was een piekervaring op een hartverwarmende school.  
Klik hier voor foto's van de happening.
 
Leerlingen huldigen hun juf (en directeur) Astrid bij haar 25-jarig jubileum in 2013

'Opheffen kleine school slaat de ziel uit het dorp'
Vorig jaar maakte ik mij o.a. in de Volkskrant kwaad over het voornemen om scholen met minder dan 100 leerlingen te sluiten. Vanmorgen las ik op NOS.nl dat het onzalige plan nu echt van tafel is. Kleine scholen met minder dan 100 leerlingen kunnen blijven bestaan en houden nu ook hun toeslag, waardoor ze niet meer gedwongen worden te fuseren. Met dank aan de 'gedogers' van het VVD-PvdA-kabinet: D66, ChristenUnie en SGP.

Proficiat!
Een mooiere bekroning van de Nationale Voorleesdagen kan ik mij niet wensen. St. Joseph en al die andere kleine scholen: proficiat!