maandag 31 december 2012

Ik wens iedereen een prachtige toekomst toe. Ook in 2013!

Het verleden valt uit de tijd
die in het nu staat
waarin ieder van ons 
de toekomst bepaalt. 

Irene van Lippe-Biesterfeld
(Gedicht in de route Poëzie in Steen door de binnenstad van Wijk bij Duurstede)

Gronings gedicht

Bert Schierbeek - Gronings gedicht
Uit de tiende televisienacht van de poëzie (VPRO)

zondag 30 december 2012

kijk, ik weet het niet

Bert Schierbeek (1918-1996)
'De eindeloze velden, doorkliefd met ongehoord rechte sloten en kanalen maakten mij al op zeer jonge leeftijd rijp voor Mondriaan'.  

Deze woorden zijn van de schrijver/dichter Bert Schierbeek, die weliswaar geboren werd in het Twentse Glanerbrug, maar opgroeide in het Oost-Groningse Beerta. Zijn liefde voor de Groninger taal en het landschap behield hij zijn hele leven. 

Ook dit jaar zijn er weer verschillende mensen in mijn omgeving 'oet tied kommen' (overleden). Bij zulke grote gebeurtenissen zoek je naar woorden. Bert Schierbeek deed dat ook toen zijn vrouw Margreetje in 1970 verongelukte. Maandenlang kon hij geen letter op papier krijgen. 'Toen de prop eruit vloog', constateerde Schierbeek later, 'borrelden allereerst deze kale zinnetjes op'. Hij doelde daarbij op de gedichten die hij in 1972 publiceerde in de bundel 'De deur'. Bijvoorbeeld het volgende ontroerende vers: 
kijk,
ik weet het niet
ik was nog nooit dood
maar als je nou dood bent
wat zie je dan
wat zie jij nu wat ik niet zie
want als de ogen zich sluiten
en het zicht naar binnen keert
waar ben ik dan
en jij?
en wij?

kijk,
als ik die kurketrekker pak
die zweedse van blank berken
en een fles rooie ontkurk
dan zie ik jou voor me
zoals je dat deed
je ogen
je hand
het glas

kijk,
dat wel
en de zon
een rooie bal over de heuvels
en de meeuw
een vliegende vlek in de zon
net als jij
dan zie ik jou
dat wel

Bert Schierbeek
Uit: De deur, De Bezige Bij 1972
Luister hier naar een voordracht door Bert Schierbeek zelf (klik op 'teksten' en daarna op 'luisteren naar Bert').
Hier vind je nadere informatie over Bert Schierbeek.

zondag 23 december 2012

Genomineerden Poetry Battle bekend

Dorontina Scholtens en Marcia Oldenburger genomineerd voor Poetry Battle

Leerlingen van de module creatief schrijven en ckv-creatief schrijven van RSG Ter Apel hebben meegedaan aan een sonnettenwedstrijd die in het kader van Gedichtendag georganiseerd is door Poetry in Concert (voorheen Muzikale Avond van het Gedicht). 

Unaniem heeft de jury, bestaande uit collega Nederlands Mea van der Voo en ondergetekende, Dorontina Scholtens (H4b) en Marcia Oldenburger (V5a) uit circa 40 inzendingen gekozen als dichteressen van de mooiste sonnetten. Het thema was muziek. Na 31 januari worden de gedichten gepubliceerd. 

Poetry Battle
Tijdens een heuse Poetry Battle nemen zij het op 31 januari a.s. in Theater Geert Teis in Stadskanaal op tegen twee genomineerde leerlingen van Ubbo Emmius Stadskanaal. Begeleid door de Provinciale Brassband Groningen o.l.v. Jacob de Haan, dragen de dichters hun sonnetten voor. Het publiek kiest de uiteindelijke winnaar, Jan Mulder reikt te prijs uit.

Op het programma van Poetry in Concert staan verder nog optredens van Ernest Daniël Smid, Frederique Spigt, Alex Vissering, Erwin de Vries , Karin Strobos en het projectkoor MUSA o.l.v. Chris Holman. De opbrengst van de avond gaat volledig naar de Stichting Leergeld. Baukje Galama, burgemeester van Stadskanaal, presenteert de avond.

Komt allen!

Informatie: Poetry in Concert en Gedichtendag

woensdag 19 december 2012

Onverslaanbaar en klein, Bourtange is waar je moet zijn!

Leerlingen uit havo-4 winnen sloganwedstrijd

Tijdens de ckv-belevingstocht in oktober moesten leerlingen van havo/vwo-4 van de RSG Ter Apel bij mijn onderdeel creatief schrijven een pakkende slogan voor de vesting bedenken. Wubbe Schoenmaker, de manager van Bourtange, vormde samen met zijn medewerkers de jury. De winnende slogan luidt: 'Onverslaanbaar en klein, Bourtange is waar je moet zijn!'. De winnaars zijn Amy Berndt, Kevin Dam, Bram Jansen, Jesse Levinga en Rick Ensing, allen uit H4a.

De prijsuitreiking vond op 18 december plaats  in ‘t Oal Kroegie’ in Bourtange. Na gefêteerd te zijn met een hapje en een drankje, kregen de leerlingen een Bourtangetas met verrassingsinhoud, onder meer vrijkaarten voor de manifestatie ‘Ostara’ (met o.a. optredens van allerlei muziekgroepen) op 13 en 14 april 2013. Ook ik kreeg twee vrijkaarten!

 
Wubbe Schoenmaker met winnaars Amy, Jesse,
  Bram en Rick (v.l.n.r.). Kevin kon er niet bij zijn. 

vrijdag 7 december 2012

Dave Brubeck

Take Five. Een opname uit 1966 met Dave Brubeck (piano), 
Paul Desmond (altsax), Eugene Wright (bas) en Joe Morello (drums). 

Dave Brubeck overleed deze week op bijna 92-jarige leeftijd. Deze jazzlegende werd vooral beroemd met het nummer Take Five. Brubeck kon toen hij op het conservatorium zat geen noot lezen, maar vanwege zijn virtuoze pianospel besloot de directie hem toch een diploma te geven. Voorwaarde was wel dat hij nooit les zou geven. Dat wilde hij ook helemaal niet. Hij wilde alleen maar spelen! Brubeck deed het zijn hele lange leven. En het swingde altijd.

Dave Brubeck (1920-2012)
Kijk en luister hier naar een nog oudere uitvoering door het Dave Brubeck Quartet en naar een Pakistaanse versie van Take Five.

woensdag 5 december 2012

Net als banken vallen ooit de onderwijsfabrieken om

Vier jaar geleden nam ik na 25 jaar definitief afscheid van de Amarantis Onderwijsgroep. Ik zag de bui toen al hangen. De ontluisterende uitkomsten van het onderzoek naar de wantoestanden bij deze onderwijsmoloch zijn inmiddels toch nog als een bom ingeslagen. Ook bij mij. Het was nog erger dan ik al dacht. Kort voor de val van Amarantis schreef ik er al een artikel over in de Volkskrant en besteedde ik er op mijn weblog aandacht aan.

Bij mijn afscheid hield ik een toespraak die eindigde met de ASA blues (ROC ASA Utrecht was het onderdeel van Amarantis waar ik toen werkte). Deze 'zingzegde' ik samen met collega en vriend Martin Slagter. Enige voorspellende waarde had deze blues wel....

Hier 'zingzeg' ik samen met Martin de blues.
Met armgebaren wordt de tekst onderstreept...
De ASA blues

Refrein
Van christelijke meao tot Amarantis
van 300 naar 30.000 pupillen;
een honger, niet te stillen…
’t Is om te janken, ’t is om te gillen!
O yeah…
O no…

’t Vliegend hert* der jacht ontkomen
streek neer bij de meubelboulevard
en hier is het er toch van gekomen
dat het groeide, groeide, ja, alsmaar (refrein)

Noodgebouwen kwamen, gingen;
we fietsten toen van hot naar haar
de posters van het KAK** die hingen
achter ’t raam van ieder vaklokaal (refrein)

Me-a-o, m-m-o, h-a-v-o-m-b-o
Abstede, Scutos, HoogSticht
en ò-ò-ò-ò-ò-ò, óóóóóó
toen werd ROC ASA gesticht (refrein)

Het hert werd als een mammoet,
kakelend als een kip zonder kop
en koos, blind voor de tegenspoed,
voor meer en meer; het kende geen stop (refrein)

’t Hijgend hert veroverde Amsterdam
en eerst al alles in en rondom Amersfoort;
ik ben gevlucht, maar eens komt het er van
dat Groningen er ook bij hoort… (refrein)

Toch is er nog hoop in deze barre tijden:
Net als banken vallen ooit de onderwijsfabrieken om
en zullen kleine scholen uit hun as herrijzen.
Juicht dan allen! Juicht! Juicht alom!

O yeah! O yeah! Halleluja! O yeah!

Tekst: Hans ter Heijden 

*) In 1983 begon ik op de Chr. Meao in een noodgebouw aan de Vliegend Hertlaan in Utrecht (300 leerlingen). Toen de school groeide, verrezen er diverse nieuwe gebouwen bij de Meubelboulevard op Kanaleneiland.  
**) KAK: Kommissie Abstede Kultureel (een commissie die als doel had meao'ers cultureel te ‘verheffen’).

Deze blues werd op 21 oktober 2008 ter gelegenheid van hun 25-jarig jubileum (tevens het afscheid van Hans) door Martin Slagter en Hans ter Heijden ‘gezingzegd’ in café Florin (voorheen 'Zeezicht') in Utrecht.

foto's: Rian Kraan

Martin Slagter publiceerde ook over de teloorgang van Amarantis in de Volkskrant. Zie hier.

zondag 2 december 2012

Sublieme sublimatie

 
Het is weer de tijd van de dictees. Het Kees Stip Dictee in Ter Apel, dit keer geschreven door Jelte van der Kooi, werd vorige week gewonnen door journalist Herman Sandman, de kandidaten voor het Groot Dictee der Nederlandse Taal zijn bekend en vandaag vond het eerste Groot Katholiek Dictee plaats. Het werd geschreven door schrijfster/filosofe Désanne van Brederode. Een prachtig dictee, met als titel: Sublieme sublimatie. Lees het hier.


Het Groot Dictee der Nederlandse Taal wordt op 12 december a.s. uitgezonden. Het is geschreven door Adriaan van Dis. Het Groot Kinderdictee is op 8 december op tv. Dit is geschreven door kinderboekenschrijver Sjoerd Kuyper.
Klik hier voor nadere informatie.

woensdag 28 november 2012

Leonard Nolens

Vrijdagmiddag 30 november reikt koningin Beatrix in het Koninklijk Paleis op de Dam de Prijs der Nederlandse Letteren  uit aan de Vlaamse dichter en dagboekschrijver Leonard Nolens (65).
De jury - onder voorzitterschap van Herman Pleij - roemt de Vlaming omdat hij 'onmodieus de tegenstelling tussen het woord en het leven verwerpt'.
Tijdens een van de onvolprezen Poëziezomers in Watou (B) hoorde ik hem al eens voordragen. Het geeft een meerwaarde aan zijn toch al prachtige poëzie. Luister hier naar het gedicht Vermoeidheid.


Kijk hier naar een videoportret van Leonard Nolens. Meer gedichten van Nolens vind je hier.

maandag 26 november 2012

Canto Ostinato

fragment uit Canto Ostinato
Componist Simeon ten Holt (89) is overleden. Hij is vooral beroemd geworden met zijn compositie Canto Ostinato (letterlijk: 'koppig lied'). Minimalistische muziek die desondanks een groot publiek bereikte. Net als het Hollandse landschap lijkt de muziek aanvankelijk rationeel, eentonig en saai, maar is deze van een ongekende, indringende schoonheid. Kijk en luister maar:

dinsdag 20 november 2012

Zalstoe aaltied bie mie blieven

Ede Staal (1941 - 1986)
Toen Loes en ik in 1999 besloten naar Oost-Groningen te verhuizen, 
kregen we van Caroline - net als ik jarenlang met hart en ziel verbonden
 aan Theater Rondeel in Wijk bij Duurstede - een cd'tje (ik weet nu 
dat het in het Gronings een 'spaigelploatje' heet), met dat prachtige
nummer 'Zalstoe altied bie mie blieven' van Ede Staal.
Toen we dit hoorden, wisten we het helemaal zeker:
We hebben de juiste keuze gemaakt!

 

Liedteksten van Ede Staal zijn hier te vinden. 

 De cd-single Zalstoe aaltied bie mie blieven was
in 1997 een kerstcadeautje voor de abonnees van het
Nieuwsblad ('t Nijsblad') van het Noorden
(thans: Dagblad van het Noorden).
Ook As vaaier woorden staat op deze single.
Hier een unieke filmopname van Ede Staal
(met een fragment van het lied).

zondag 18 november 2012

I.M. Theater Rondeel

  't Rondeel in Wijk bij Duurstede. 
Links in de voorgevel het gedicht Wat blijft.

Tien jaar lang (van 1989 - 1999) was ik verbonden aan Theater Rondeel in Wijk bij Duurstede. Helaas werd in 2005 de subsidiekraan door het gemeentebestuur dichtgedraaid. Doodzonde, want het kleine theater - in een voormalige stadsboerderij aan het Kokkestraatje - liet de verbeelding aan de macht komen en voorzag in een culturele behoefte. Dankzij oud-filmer Ernest Bresser en zijn vrouw Iet kwam het tot stand. Jarenlang werden er allerlei voorstellingen gegeven. Bovendien was het een geliefd filmhuis.

Sterren van weleer
Gisteren werd ter herinnering aan het theater een beeld van Yvonne Visser bij de entree van de oude binnenstad van Wijk bij Duurstede, tegenover café De Veldpoort, onthuld. Ik was erbij en het was een hartelijk weerzien met veel oud-bekenden.
Er staat nu een mooi monument op de (ronde) 'grafsteen' van Theater Rondeel. Een haas, die kijkt naar de sterren van weleer, maar zich tegelijkertijd als het ware tot de muzen richt met het verzoek om de cultuurbarbaren onder de politici te laten inzien dat (theater)kunst van onschatbare waarde is.  

Caroline van Kappel (oud-vrijwilliger Theater Rondeel, links) en 
Yvonne Visser (de schepper van het beeld) tijdens de inleiding.

 
de onthulling... 

 applaus!

 
Ernest Bresser (rechts) spreekt - na jaren - weer zijn publiek toe.

    
 
 
Momenteel bevindt zich in het  voormalige theater een 
atelier en galerie voor 'outsiderkunst', Reinaerde Atelier 't Rondeel.

 Na de onthulling was er een receptie in de prachtige
galerie, waar ooit de 'sterren van weleer' straalden...

Het atelier in de voormalige schuur

  
Een van de werken van een 'outsiderkunstenaar'.

Rondeel is in goede handen!
En gelukkig heeft Theater Rondeel de basis gelegd
voor het huidige Calypso Theater aan de Markt.